Eén van de VKNN-studieavonden stond in het teken van de BedrijfsWaterWijzer. De BedrijfsWaterWijzer is een initiatief vanuit het project Koeien & Kansen. Uitgangspunt bij de ontwikkeling van de tool was dat (óók) watermanagement serieuze aandacht verdient in de bedrijfsvoering van agrariërs en dat de BedrijfsWaterWijzer kan dienen als basis voor het maken van plannen. Projectadviseur Jan Hendrik Mica van Wageningen University & Research (foto): ‘Na de introductie binnen Koeien & Kansen zijn we nu bezig om de BedrijfsWaterWijzer verder uit te rollen. Doel is om zoveel mogelijk veehouders te inspireren om actief met watermanagement aan de slag te gaan, zodat ze strategische keuzes kunnen maken.’
De BedrijfsWaterWijzer is niet – zoals de Kringloopwijzer – volledig kwantitatief ingestoken, maar maakt gebruik van kwantitatieve input om alles wat met waterkwaliteit en watermanagement te maken heeft te analyseren. Een voorbeeld van die input is de mineraalhuishouding die agrariërs kunnen aflezen uit hun Kringloopwijzer. De output is een risicoinventarisatie op kwalitatief niveau. Jan Hendrik: ‘De BedrijfsWaterWijzer doet geen uitspraak over goed of slecht, maar kijkt onder andere naar keuzes die een veehouder maakt en de situatie waar hij zich in bevindt. Op basis daarvan ziet hij aan de hand van vijf kleuren (van rood via oranje en geel naar groen, red.) waar hij risico loopt.’
Twee risicovormen
Als voorbeelden noemt Jan Hendrik het uit- en afspoelingsrisico van stikstof en het risico op droogte, medebepaald door factoren als bodemtype, organisch stofgehalte, stikstofoverschot en grondwaterstand. In de analyse van de BedrijfsWaterWijzer worden twee risicovormen gepresenteerd, namelijk risico’s op managementniveau (waar de agrariër zélf iets aan zou kunnen doen) en omgevingsrisico’s (waar hij geen vat op heeft, zoals bodemtype). ‘De tool houdt rekening met álle aspecten,’ aldus Jan Hendrik. ‘Waarbij helder is dat factoren elkaar beïnvloeden, ze kunnen elkaar versterken of juist afzwakken.’
Handelingsperspectief
Het in kaart brengen van risico’s is één ding, maar minstens zo belang is het handelingsperspectief dat de BedrijfsWaterWijzer biedt – op perceelsniveau. Jan Hendrik neemt droogte weer als voorbeeld: ‘Aan de analyse van het droogterisico is een factsheet gekoppeld, waarin gerichte maatregelen staan. Daar kan de veehouder mee aan de slag.’ Toevoegend: ‘Bijkomend voordeel van de BedrijfsWaterWijzer is dat de output de boer stof biedt om het gesprek aan te gaan met bijvoorbeeld een Waterschap.’ En afsluitend: ‘De BedrijfsWaterWijzer wordt nu uitgerold maar blijft in ontwikkeling. We kijken naar verbeteringen die mogelijk zijn, bijvoorbeeld als het om de gebruiksvriendelijkheid gaat, en komen met een nieuwe versie zodra het kan.’
